De gloeilamp is nu ruim 150 jaar oud, dat is hem wel aan te zien. Ondanks veel verbetering blijft het rendement erg laag: slechts 5% van de energie wordt omgezet in licht, de rest is warmte. Door andere, betere lichtbronnen en de wetgever is het einde van de gloeilamp in aantocht.
Geschiedenis van de gloeilamp
Vanaf 1850 zijn velen bezig geweest (en sommigen succesvol) de gloeilamp te ontwikkelen. Edison vroeg in 1879 octrooi aan op zijn gloeilamp, alhoewel verschillende duitse wetenschappers al 25 jaar eerder een lamp gebaseerd op dezelfde principes hadden gemaakt. De gloeilamp is dus al ruim 120 jaar in ons leven.
Werking van de gloeilamp
Door stroom te sturen door een gloeidraad wordt deze zo heet dat hij licht gaat geven. Door de hitte verliest de gloeidraad veel van zijn sterkte en is dan niet goed bestand tegen trillingen en schokken. Bij hele goede lampen wordt slechts 10% van de elektrische energie omgezet in licht, de rest wordt omgezet in warmte. De lampen die we gewoon bij de supermarkt kopen hebben een nog slechter rendement van maximaal 3%. De efficiëntie van de gloeilamp is rond de 13 tot 16 Lumen/Watt. Door de relatief lage prijs wordt de beperkte levensduur van ongeveer 1000 branduren niet als een groot probleem ervaren.
We zijn heel bekend met de gloeilamp. Hij is in heel veel vormen en aansluitingen verkrijgbaar. We zijn er aan gewend dat hij erg heet wordt, en houden daar met alles rekening mee, zo erg dat we het niet eens beseffen.
LED lamp vervangt de gloeilamp
De kleinere vermogens gloeilampen (tot 60W) kunnen vervangen worden door LED lampen. Er zijn gewoon LED lampen met E14 voetjes en LED lampen met E27 voetjes verkrijgbaar. Voor meer informatie zie de gloeilampvervangers sectie. De ontwikkeling van LED lampen met vergelijkbare vermogens van gloeilampen van 60W en meer is nog in volle ontwikkeling. LED lampen met een goede lichtkleur en kleurherkenning gelijkwaardig aan gloeilampen zijn inmiddels volledig commercieel beschikbaar.
Wetgeving en de gloeilamp
Wegens het zeer slechte rendement, en de beschikbaarheid van alternatieven (Halogeen, Spaarlamp, TL, LED) heeft de Europese Commissie besloten de gewone gloeilamp langzaam uit te faseren. Vanaf 1 sep 2009 mochten 100 Watt lampen niet meer worden gemaakt of ge-importeerd. Vanaf 1 september 2010 mag de 60W gloeilamp niet meer gemaakt worden. Dan weer een jaar later (1 sep 2011) is de 40 Watt lamp aan de beurt en weer een jaar later zijn alle gloeilampen boven de 4 Watt verboden te maken of te importeren. De halogeen lamp zoals we die kennen is verboden na 2016.